Қолданушыға
көмек
Сіздердің назарларыңызға ЕТ және БҚЕ
мамандығының студенттеріне арналған «Визуальды
программалау» элективті курс бағдарламасын және оның электронды оқу
құралын ұсынамыз.
Қазіргі заманда
компьютерлік технологиялар ең тез дамып келе жатқан және жоғары
кіріс әкелетін сала. Себебі, қазіргі кезде ғылымның
және өндірістің бір де бір саласын, мейлі ол ғарыштық
технологиялар, мейлі мұнай немесе атом станциялары болса да,
микропроцессорлық техникасыз елестетуге болмайды.
Ақпараттық технологиялар саласы бойынша терең білім алам
дегендер, тек компьютердің құрылысын, программалар жүйесін және оны
пайдаланудың бар мүмкіндіктерін ғана меңгерумен
шектелмей, программалау негізін білу өте қажет. Электронды оқу құралы визуалды программалау негізін үйретуге
арналған, онда – Delphi ортасында Оbject Pascal тілінің базалық құрылымдарын қолданып, қарапайым
қолданбалы қосымшаларды жобалау және жасау тәсілдері берілген.
Объектіге бейімделген программалау
негіздерін үйрету үшін көбінесе визуалды программалау
орталары қолданылады. Солардың бірі қазіргі уақытта
танымал - Delphi ортасы, онда
программалау ішкі программалармен жұмыс
істеу негізінде қарастырылады. Оқу-әдістемелік
құралын игергеннен кейін Delphi тілінің мүмкіндіктерін
пайдаланып кез келген қарапайым қосымшалар жасауға болады.
Бағдарлама Borland Delphi 7 ортасында
Windows ХР немесе 7 жүйесіне бейімделіп жазылған, оның жалпы
- 25мб. Бағдарламаның жүктеуші
book.exe файлын ашқанда, экранда оқу-әдістемелік құралының
алғашқы беті(сурет 1) пайда болады.
1-ші сурет. Бағдарламаның
алғашқы беті
Бұл
бетте «жабу» - бағдарламадан шығуға және «ашу» жұмысты жалғастыруға
арналған батырмалар орналасқан. Сонымен қатар «Авторлар»
батырмасы арқылы оқу-әдістемелік құралының авторлары туралы мәліметтер (сурет 2)
алуға болады
2-ші сурет. Авторлар туралы мәліметтер терезесі
«Ашу» батырмасының көмегімен
бағдарламаның негізгі жұмыс ортасына(Сурет 3) өтуге болады. Мұнда оқу-әдістемелік құралының
мазмұны берілген, ол кіріспеден және 3 бөлімнен тұрады.
Кіріспеде визуалды бағдарламалау негізі және Delphi жүйесінің қажеттілігі
мен ерекшелігі туралы айтылған. Бірінші бөлім «Delphi программалау ортасы» -деп
аталады, онда 12 тақырып берілген. Бұл бөлімнің мақсаты
Delphi ортасымен және оның негізгі компонентерімен жұмыс
істеу негізін үйрету. Екінші бөлімнің тақырыбы «Бағдарламалаудың негізгі
элементтері», онда 7 тақырып бар. Бұл бөлімде Оbject Pascal тілінде бағдарламалаудың
негізгі элементтері, тілдің базалық типтері және құрылымдары, объектігі бейімделген программалау негізі қарастырылған.
Үшінші «Жобалық жұмыстар» бөлімі,
осы элективті курстың қортынды бақылау жұмыстарын ұсынады.
3-ші сурет. Бағдарламаның
жұмыс ортасы
Бұл жұмыстың әрбір тақырыбы теориялық мәліметтерден,
практикалық жұмыстардан, бақылау сұрақтарынан және
тапсырмалардан тұрады. Теориялық мәліметтер мұғалімнің
көмегімен оқытуға арналған, ал практикалық сабақтар
оқушылардың өздігінен жұмыс істеуге үйретуге
бейімделген. «Практика» бөлімін басқан кезде, қасына «мысал» батырмасы(Сурет 4) шығады. Мұнда
бірнеше мысалдар және оларды жасау
барысында қолданылатын программа коды берілген. Программа кодының әрбір
жолына немесе фрагментіне түсініктеме жазылған, сонымен қатар
оның жұмыс нәтижесін көру үшін арнайы қосымшалар
тіркелген
4-ші сурет.
Практикалық жұмыс терезесі
Бұл бағдарламаның
тағы бір ерекшелігі, тесттік бақылау жұмысын жүргізугеарналған
қосымшасы бар. Бұл қосымша оқу-әдістемелік құралына
тәуелсіз және кез келген пәнге де қолдануға
болады. Тесттік бағдарламамен жұмыс істеу үшін басты жұмыс
ортасындағы «тест» батырмасын басу керек, сонда төмендегі
терезе(сурет 5) пайда болады. Тест тапсыру үшін алдымен тіркелу керек: оқушы
тегін және атын,сыныбын жазады, сосын тақырыпты таңдайды.
5-ші сурет. Тіркелу
терезесі
Тіркелу процедурасынан өткеннен кейін, тестке өтуге
мүмкіндік болады, ол үшін «бастау» батырмасын басасыз. Сонда
тесттік тапсырмалар орналасқан терезе(сурет 6) шығады. Бұл бағдарлама
20 сұрақтан ұсынады, әр сұраққа
5 түрлі жауап берілген. Суретте көрсетілгендей
сұрақтардың реттік номері жоғарыда берілген, дұрыс
жауапты таңдау батырмалары төменде орналасқан. Барлық сұрақтарды
немесе жартысын өткеннен кейін «тапсыру» батырмасын бассыз, сонда бағасы
шығады.
6-ші сурет. Тест
тапсыру ортасы
Бұл бағдарламаның
ерекшелігі, оқу құралының мазмұнын және
тесттік материалдарды редактерлеу мүмкіндігі
бар. Ол үшін редактор батырмасын
басып дұрыс паролді еңгізу керек.
Сосын тесттік редакторды немесе оқу мазмұнын
редакторын таңдайсыз. Тесттік редактор терезесі төмендегі суретте көрсетілген.
Онда тесттік сұрақты, оның дұрыс жауабын және тақырыбын
анықтасыз.
Ал, оқу құралының
мазмұнын редактерлеу терезесі келесі суретте берілген. Бұл жерде жаңа
тақырып еңгізе аласыз, бұрынғы тақырыпты ауыстыра
аласыз және оның мазмұнын өзгерте аласыз, немесе оны
жоюға болады.
Қазіргі программалық
жабдықтарды жасау технологиясына қойылатын негізгі талаптар –
программалау тілдерінен тәуелсіз жұмыс істеу мүмкіндігі болу
керек және оның программалық
құжаттары жеке қосымша
программа арқылы беріледі. Ал,
программа жасаудағы ерекшелегі: оның стилі, дизайны және
программалау әдісі, алгоритмі ерекше болу қажет.
Бұл бағдарламаның толық нұсқасымен және
редактерлеу мүмкіндігіне ие болғысы келгендер мына Email –ге
хабарласуына болады: ZhanarS@mail.ru