Форма объектісімен жұмыс
Форма құрастырушысының
немесе форманың терезесі - болашақ
бағдарламаның Windows терезесінің жобасы. Алдымен бұл
терезе бос болады, дәл айтсақ жүйелі менюді шақыру,
терезені үлкейту, кішірейту, жабу батырмаларынан, тақырып қатарынан
және қоршаған шегінен – Windows-тің стандартты
интерфейстік элементтерінен тұрады. Бұл терезенің жұмыс
аумағы координаттық тордың нүктелерімен реттелген.
Бағдарламалаудағы айтарлықтай уақыт Lego
конструкторының детальдарымен атқарылатын жұмыс сияқты
компоненттер жинағынан қажетті компонентті таңдап, форманың
терезесінде орналастыруға болады. Сөйтіп, форма терезесінде қажетті
компоненттер бірінен соң бірі орналастырылады.
Бұл ерекшелік – визуалды (көзбен шолу) бағдарламалаудың
негізі. Бағдарламалаушы әр мезгілде құрылатын бағдарламаның
терезесін бақылап отырып, қажетті өзгерістерді кез келген
мезетте енгізу мүмкіндігімен қамтылады.
Форма – Delphi ортасында кездескен бірінші
нысан. Басты терезеде орналасқан компоненттер де нысандар. Олардың
бір-бірімен байланысы арқылы Delphi бағдарламасы құрылады.
Ондай бағдарлама нысанға бағытталған бағдарламалау
деп аталады. Егер компонент жолынан бір нысанды шертсек, ол белгіленеді. Пішін
бетінде шертсек, сол нысан пішінде пайда болады. Пайда болған нысанның
орнын, өлшемін, түсін тағы басқа да параметрлерін өзгертуге
болады. Ол үшін қасиеттер терезін немесе көрсеткішті қолдануға
болады.
Әрбір Windows-қосымша
өз терезесінде орындалады. Мұндай
терезенің ең аз саны – 1. Delphi жүктелгенде автоматты түрде
тұтынушыға Form1 деп аталатын бос терезе аша отырып, жаңа жобаны ұсынады және
оны басты терезе етіп тағайындайды.
Форманың
қасиеті:
ActiveControl – Өз қалпы
бойынша активті болатын компонентке көрсетеді;
Align – Компонентті түзету; кез
келген компонент бір – бірден мөлдірлік дәрежесі жағынан
түзетілуі тиіс. Қасиет келесі мәндерді:
alNone – түзету жоқ;
alBottom
– астыңғы
шеті бойынша түзету;
alLeft –сол шеті бойынша түзету;
AlRight – оң шеті бойынша түзету;
AlTop –жоғарғы шеті
бойынша түзету;
Компоненттер формаға қатысты түзетіледі,
ал форма терезеге қатысты түзетіледі.
AlphaBlend –Қасиеттің
типі – логикалық, форма мөлдір
болатынын білдіреді. Егер қасиет true – ге тең болса, онда терезе мөлдір
болады;
AlphaBlendValue
-– Қасиеттің
типі –бүтін сан, форманың мөлдірлік дәрежесі, мөлдірлік
дәрежесінің сандық мәндерін 0 ден 255-ге дейін беруге болады;
Anchors – бұл форма мен
компоненттердің қасиеті, ата-ана объектісіне бекіту қалай
іске асатынын көрсетеді, мәндер қабылдайды :
akLeft –
сол шетін бекіту
(өз қалпы бойынша true);
akTop –
жоғарғы шетін
бекіту (өз қалпы бойынша true);
akRight –
оң шетін бекіту (өз
қалпы бойынша flase);
akBottom –
төменгі шетін
бекіту (өз қалпы бойынша false).
Өз қалпы бойынша бекіту сол және
жоғарғы шеті бойынша болады.
AutoScroll - Қасиеттің
типі – форма автоматты түрде скорллингті өндейтінін немесе өндемейтінін
білдіреді;
AutoSize -– Қасиеттің типі
– компоненттер формада автоматты түрде өлшемдерді коррекциялауға
тиіс пе екендігін білдіреді;
BorderIcons – Терезеде қандай
батырмп болатынын анықтайтын қасиет, келесі мәндерді қабылдайды
(5 сурет):
biSystemMenu – терезенің менюін
және (терезенің тақырыпшасының сол жолындағы
иконка) басқа терезенің тақырыпшасының батырмаларын көрсетеді;
biMinimize – терезенің
минимизация батырмалары;
biMaximize – терезенің максимизации
батырмалары.